Er zijn verschillende denkers die proberen om de maatschappelijke en culturele ontwikkelingen van dit moment te analyseren en nieuwe wegen en mogelijkheden te schetsen. In België zijn dat bijvoorbeeld psychiater Dirk de Wachter en hoogleraar psychologie Paul Verhaeghe. Ook in ons land delen zij hun ‘vruchten’ voor een groot publiek.  Wanneer je, bijvoorbeeld in een kerkgemeenschap, op zoek bent naar waarden die in deze tijd ons verder kunnen helpen, krijg je steun van Paul Verhaeghe in zijn boek ‘Intimiteit’ (2018) .

Hij schrijft: Na de Tweede wereldoorlog lag in het Westen het accent op het ‘samen’, wat concreet gestalte kreeg in de wederopbouw, het ontstaan van de verzorgingsstaat en uiteindelijk in de oprichting van de EU. Tot een bepaalde grens overschreden werd en het verplichte samen verstikkend begon aan te voelen. (vrijdag a.s. 31 januari: Brexit! bijvoorbeeld)  In het laatste kwartaal van de vorige eeuw zijn we een andere richting uit gegaan, en verschoof het accent naar de splitsing. Er kwam een nieuwe samenlevingsvorm met meer vrijheid en autonomie, waarin mensen keuzes konden maken op een manier die de geschiedenis nog niet gezien had. Maar ook daar hebben we ondertussen een grens overschreden. de EU verbrokkelt, als individu hebben we ons zodanig losgezongen van de groep dat we allemaal in ons eentje zitten te brommen. Het opkomende nationalisme is ronduit gevaarlijk en de duur bevochten individualiteit voelt eenzaam aan. (305)

En dan wordt het, ook voor gemeentevernieuwing, ronduit interessant en herkenbaar:  Ondertussen gaat de evolutie weer de andere richting uit en zien we nieuwe samenlevingsvormen ontstaan, waar individuen zich verbinden om zich in te zetten voor gemeenschappelijke projecten. – . Het nieuwe – dat is mijn hoop – zal erin bestaan dat we niet terugkeren naar de verplichte groepen van vroeger, en ook niet verdergaan in de individualisering, waar we al teveel van hebben. We mogen onze autonomie niet uit handen geven, mar we moeten ons opnieuw leren verbinden met anderen. Autonomie in verbondenheid, dat is wat onze tijd nodig heeft. (306)

Wordt vervolgd…